Basisscholen gaven minder uit dan ze vreesden

Een tekort van 10 miljoen werd er verwacht, maar het jaarresultaat over 2012 valt mee. Dat geldt voor veertig grotere basisschoolbesturen, waarvan het Onderwijsblad de nieuwste jaarcijfers onder de loep nam. Inkomsten pakten onverwacht hoger uit, maar de hand werd ook steviger op de knip gehouden.

In totaal vreesden 28 organisaties een financieel tekort en negen een overschot (en eentje verwachtte quitte te spelen, twee anderen lieten het onvermeld). Maar de kolom met boekresultaat over 2012 kleurt beduidend minder rood: 17 keer verlies tegen 23 keer winst. Slotsom: de veertig schoolbesturen verwachtten samen een verlies van ruim 10 miljoen euro, maar kwamen gezamenlijk ongeveer rond de nul uit.

Huishoudboekje 2012
De basisschoolbesturen dachten een verlies van 10 miljoen te hebben, maar kwamen gezamenlijk rond de nul uit. Dat blijkt uit onderzoek van het Onderwijsblad naar de jaarcijfers over 2012.

Meevallers
Soms speelt er een reserve mee die vrijkomt of is er een beleggingsmeevaller. Regelmatig genoemd als niet-begrote bijdrage wordt de prestatiebox, een extra financiële bijdrage uit Den Haag bestemd voor opbrengstgericht werken die in 2012 voor het eerst is uitgekeerd. Zo kreeg de Stichting Onderwijs aan de Amstel dankzij de prestatiebox ruim zo’n 4,6 ton extra.

Dat wil ook weer niet zeggen dat het allemaal wel meevalt in het primair onderwijs. Afgelopen zomer merkte de Algemene Rekenkamer nog op dat het financieel steeds moeilijker wordt voor een flink aantal basisschoolbesturen. De demografische krimp drukt op de rijksbijdrage en besturen reageerden daar de afgelopen jaren met vertraging op. Dat wil zeggen dat een deel van de scholen boven zijn stand leeft, er is meer personeel in dienst dan er bekostigd wordt.

Broekriem aanhalen
Bovendien overstijgen allerlei materiële kosten – van tafeltjes tot de energierekening – de vergoeding in de lumpsum. Met het oog op de invoering van passend onderwijs volgend jaar is het zeer de vraag of het beschikbare geld toereikend zal zijn om alles in goede banen te leiden. De Rekenkamer baseerde zich op de jaarcijfers over 2011, die over 2012 waren voor het onderzoek nog niet beschikbaar.

Uit de nieuwste jaarverslagen valt op te maken dat besturen de broekriem aanhalen. Bij de veertig grotere schoolbesturen in dit artikel is het aantal basisschoolleerlingen tussen 1 oktober 2011 en 1 oktober 2012 met 2400 afgenomen, een krimp van ongeveer 1 procent. Tussen besturen onderling zijn er grote verschillen, afhankelijk ook van de ligging. Het aantal banen kromp vorig boekjaar verhoudingsgewijs bij deze veertig gezamenlijk harder, met zo’n 3 procent.

Het grootste, Rotterdamse basisschoolbestuur Boor is in dit overzicht buiten beschouwing gelaten. Het bestuur verloor in 2012 meer dan 12 miljoen euro, oftewel 5 procent van de inkomsten. De resultaten van het door financiële chaos getroffen openbaar basisonderwijs in Rotterdam zouden de cijfers teveel vertekenen.

Dit artikel is onderdeel van het project ‘Hoe rijk is mijn schoolbestuur’, waarin dit jaar AOb-leden, studenten van de School voor Journalistiek in Utrecht en de redactie samenwerken. De groep studenten die zich verdiepten in de financiën van het primair onderwijs, bestond uit Ingmar van Bloois, Anna Neeltje de Boer, Evita Bruin, Tiffany Boerenveen, Lotte Burgers, Eva Vijselaar en Evie Westland. Lees het hele artikel uit Onderwijsblad 19 hier.

Eerder kwamen de jaarcijfers uit het voortgezet onderwijs aan bod. Dat artikel 'Voortgezet onderwijs sluit 2012 met winst af' kunt u hier lezen.