Ononderbroken schoolloopbaan dient uitgangspunt te zijn

Onderwijs en jeugdhulpverlening moeten beter samenwerken en een samenhangende aanpak bieden aan jongeren die extra begeleiding nodig hebben. Een ononderbroken schoolloopbaan zou daarbij het uitgangspunt moeten zijn. Schoolbesturen moeten zich actiever opstellen in het overleg met gemeenten en jeugdhulpverlening zou een structureel onderdeel moeten worden van de ondersteuningsstructuur op school. Dit stelt de Onderwijsraad in zijn advies Samen voor een ononderbroken schoolloopbaan dat vandaag verschijnt.

Hoewel de overheid met de invoering van passend onderwijs en de nieuwe Jeugdwet de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulpverlening wil stimuleren, komt deze nog onvoldoende van de grond. Er is vooral aandacht voor zaken die bestuurlijk geregeld moeten worden. De vrijblijvendheid van het op overeenstemming gericht overleg (OOGO), de terughoudendheid bij samenwerkingsverbanden en gemeenten, de aparte positie van het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) en cultuurverschillen tussen onderwijs en jeugdzorg belemmeren inhoudelijke samenwerking. Dit vormt een risico voor de schoolloopbaan van kwetsbare jongeren. De Onderwijsraad adviseert daarom de toegang tot jeugdhulpvoorzieningen vanuit het onderwijs te vergroten, het middelbaar beroepsonderwijs minder vrijblijvend te betrekken bij passend onderwijs en cultuurverschillen tussen professionals in onderwijs en jeugdhulpverlening te overbruggen.

Vergroot de toegankelijkheid van jeugdhulpverlening voor het onderwijs

De raad adviseert het bestaande lokale overleg tussen scholen en gemeenten te verbreden en te verdiepen. Het huidige OOGO is te vrijblijvend om tot inhoudelijke samenwerking te komen. Schoolbesturen moeten actief kenbaar maken aan gemeenten wat er nodig is om jeugdhulpverlening en onderwijs meer bij elkaar te brengen. Ook adviseert de raad jeugdhulpverlening dichter bij de school te organiseren. Dit vergroot de toegankelijkheid en door de kortere lijnen kan eerder de noodzakelijke begeleiding worden gegeven. Hierdoor kunnen meer jongeren op hun eigen school blijven.

Trek de onderwijs-zorglijn door tot in het middelbaar beroepsonderwijs

De schoolloopbaan houdt niet op na het voortgezet onderwijs. Het is daarom belangrijk de zorgplicht van het mbo af te stemmen op de afspraken die voor het basis- en voortgezet onderwijs gelden. Dit kan door de zorgplicht voor jongeren tussen 16 en 18 jaar te koppelen aan de kwalificatieplicht. Daarmee krijgen instellingen de verplichting te zorgen voor een passende opleidingsplek. Voor jongeren vanaf 18 jaar kan de zorgplicht niet meer dan een inspanningsverplichting zijn. Actieve betrokkenheid van het mbo bij het OOGO met gemeenten en samenwerkingsverbanden voortgezet onderwijs vindt de Onderwijsraad een belangrijke voorwaarde om te kunnen zorgen voor een doorlopende onderwijs-zorglijn.