Dekker wil geen verplichte begintoets en onderzoekt maat toegevoegde waarde

Staatssecretaris Dekker gaat onderzoek doen naar het nut en de praktische toepasbaarheid van een maat voor ‘toegevoegde waarde’, een maat waarmee kan worden bepaald hoe de lessen van een school precies bijdragen aan de kennis en ontwikkeling van een leerling. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek zal hij bepalen of het wenselijk is een dergelijke maat beschikbaar te stellen ten behoeve van schoolverbetering of in het kader van verantwoording. Dit schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer over het nut en de waarde van toetsing in het funderend onderwijs

Dekker wil daarnaast de komende periode inzetten op het succesvol ontwikkelen en benutten van leergroei (c.q. leerwinst) als instrument voor scholen om hun onderwijs te verbeteren. Hij geeft daarmee gehoor aan de aanbevelingen die eerder werden gepresenteerd in het rapport over de pilots leerwinst en toegevoegde waarde en een rapport van de Onderwijsraad.

De PO-Raad is blij met deze toezeggingen van de staatssecretaris. De PO-Raad heeft ook in reactie op het rapport van de Onderwijsraad al laten weten zinvolle mogelijkheden te zien in het gebruik van leerwinst voor schoolverbetering. Wel twijfelt ze aan het nut van een maat voor toegevoegde waarde. Ze vraagt zich af of het wel mogelijk is een maat te ontwikkelen die gedragen wordt door wetenschap en onderwijspraktijk en transparant en bruikbaar is voor scholen.
Leergroei

Ten aanzien van de maat voor leergroei, stelt de staatssecretaris verder nog dat hij in de pilotfase rondom het nieuwe toezicht van de Inspectie zal experimenteren met het betrekken van leergroei in de zogenoemde verantwoordingsdialoog. De PO-Raad heeft hierbij bedenkingen. Scholen zouden in haar ogen eerst ervaring moeten kunnen opdoen met het gebruik van een dergelijke maat voor schoolverbetering voordat deze überhaupt wordt betrokken bij de verantwoording. Gezien het feit dat de komende periode eerst nog stappen zullen moeten worden gezet om een dergelijke maat in de leerlingvolgsystemen in te bouwen, lijkt dit niet of nauwelijks mogelijk.
Afzien van begintoets

Positief is wel dat de staatssecretaris in zijn brief aangeeft in ieder geval vooralsnog af te zien van het idee om in het kader van de discussie over leergroei en toegevoegde waarde een verplichte begintoets in het primair onderwijs in te voeren. Conform de bezwaren die de PO-Raad al eerder had geuit, constateert ook de staatssecretaris nu dat de vaardigheden bij aanvang van het onderwijs niet vergelijkbaar zijn met de vaardigheden aan het einde van groep 8. De PO-Raad hoopt dan ook dat deze voorlopige overweging van de staatssecretaris wordt omgezet in een definitieve.

In de geest van de opmerking van de staatssecretaris dat het eigenaarschap ten aanzien van toetsing primair bij de leraren ligt, gaat de PO-Raad er verder van uit dat er in de toekomst ook geen andere, tussentijdse meetmomenten worden verplicht in het kader van leergroei. Bovendien hoopt de PO-Raad dat de staatssecretaris nog eens kritisch met de Inspectie het gesprek aangaat over de manier waarop in het huidige beoordelingskader wordt omgegaan met het verplicht afnemen van een aantal tussentijdse toetsen.
Horizontale verantwoording en centrale positie schooladvies

In de brief besteedt de staatssecretaris verder onder meer nog kort aandacht aan het initiatief van de sector om zelf de brede kwaliteit van het onderwijs zichtbaar te maken via Vensters en geeft hij aan binnenkort in een brief nader in te gaan op zijn visie op transparantie. Ook geeft hij nogmaals aan dat vanaf komend schooljaar het schooladvies leidend zal zijn bij de plaatsing van leerlingen in het voortgezet onderwijs, waardoor het enkel toelaten bij een bepaalde minimumscore op de eindtoets niet langer mogelijk is. De PO-Raad is een groot voorstander van deze ontwikkeling en zal na de zomervakantie aan scholen voor primair onderwijs een handreiking beschikbaar stellen ter ondersteuning van het opstellen van een passend schooladvies.

De Rijksoverheid heeft onlangs een webpagina gelanceerd met veel informatie over de eindtoets en het schooladvies.