Techniek op het menu

Gisteren beloofde ik jullie dat ik meer zou vertellen over een document dat ik heb gedownload door te betalen met een (anonieme) tweet, en waaraan ik - na het lezen ervan - graag meer bekendheid geef. Bij deze.

Ive Hapers, leerkracht aan de gemeentelijke basisschool Qworzó in Merksplas in België, en schrijver van het weblog Over Onderwijs, heeft een boek geschreven vol met verwijzingen naar tools en games die je kan gebruiken om te laten zien wat techniek is: Techniek op het menu: games en tools voor het basisonderwijs. Het is een prachtig document, waarvan ik denk dat iedere leerkracht die zich op de een of andere manier bezig houdt met techniek, vanaf de basisschool tot en met de eerste klassen van het voortgezet onderwijs, zijn voordeel mee kan doen.

Het boek is een aanvulling op de YURLS-pagina Techniek + ICT, waar je links vindt naar alle tools en games die in het boek in een kader worden geplaatst. De links op de YURLS-pagina zijn onderverdeeld in games, technotools, lesideeën en filmpjes, die elk afzonderlijk weer onderverdeeld zijn in onderbouw, middenbouw en bovenbouw. In het boek vertelt Ive wat voor hem een game onderscheidt van een technotool: de speelbaarheid. "De tools zijn bedoeld voor de ganse klas waarbij de leerkracht of een leerling de bediening op zich neemt, terwijl de klasgroep aan het (mee)denken gaat. Het meest gunstige is dat dit aan het digibord gebeurt. Tijdens het werken met te technotools worden waarnemingen gedaan die een toelichting verwachten. De gemaakte keuzes en hulpmiddelen, het technisch systeem of proces zal dus uitgelegd moeten worden".

Het verschil is mij niet helemaal duidelijk: sommige zaken die Ive rangschikt onder spel, zou ik rangschikken onder tool en andersom. Ik vind dan ook de indeling die hij in het boek daaraan toevoegt interessanter: welke tools/games kan je gebruiken om techniek te begrijpen, welke om techniek te hanteren en welke oom techniek te duiden:

• techniek begrijpen: leren waar het in techniek om gaat, hoe het werk,

• techniek hanteren: vaardigheden leren die nodig zijn om met techniek aan de slag te kunnen gaan,

• techniek duiden: techniek in een breder maatschappelijk kader te leren plaatsen en de invloed van techniek op de maatschappij en omgekeerd leren inzien.

Daarnaast geeft Ive van elke game/tool aan of het betrekking heeft op systemen, componenten, hulpmddelen of keuzes:

• systemen: het geheel van elementen en onderdelen om het doel van de technische realisatie te bereiken,

• processen: het geleidelijk verloop van een reeks acties om de technische realisatie te ontwikkelen,

• hulpmiddelen: de middelen om de technische realisatie (efficiënter) te verwezenlijken of de laten functioneren,

• keuzes: om een optimale kwaliteit te bekomen, rekening houdend met de beschikbare hulpmiddelen en doelstelling(en).

Van elke game/tool wordt bovendien aangegeven wat het onderwerp is daarvan (bijv. mechanica, magnetisme, transport, bouwsector) en wat het doel is van het spel/de tool, hoe het gespeeld moet worden (muis, toetsenbord), en in welke taal de game/tool is.



Door alle overzichten en toelichtingen in het boek kan je heel makkelijk een spel of tool vinden die past bij de les die je wil geven en die aansluit op het niveau van de leerlingen. Ik geloof dat ik nog nooit zo'n handig overzicht van tools heb gezien: prachtig! Het boek (en dus ook de bijbehorende YURLS-pagina) bevatten zoveel links dat je bijna voor iedere les over of met techniek wel iets bruikbaars kan vinden.

Op de YURLS-pagina vind je ook de links naar websites met lesideeën voor het vak techniek voor de onder-, midden- en bovenbouw en heel veel filmpjes (goeddeels van Schooltv-Beeldbank) over techniek, ook weer onderverdeeld in de verschillende bouwen.

Ive: dank voor je prachtige collectie en alle manieren waarop je die toegankelijk hebt gemaakt voor het onderwijs!

Wil je het boek hebben? Je kan het downloaden door te betalen met een tweet. Wil je dat liever niet? Maak dan - net als ik - een anoniem account. Of stuur Ive een tweet of laat een berichtje achter op zijn weblog: ik ben ervan overtuigd dat hij het je ook zonder die tweet wel zal toesturen!

N.B. Ik heb inmiddels via mail contact gehad met Ive. Hij vertelde me dat hij - zoals ik al verwachtte - de publicatie graag toestuurt als je hem een mailtje stuurt of een berichtje (met contactgegevens) achterlaat op zijn blog. En hij lichtte toe op basis waarvan hij besluit of iets een tool of een game is: 'De games hebben voornamelijk een speldoel, zijn uitdagender voor kinderen, behoeven minder klassikale verduidelijking en beschikken vaak over een opeenvolging van levels.' Nu is het voor mij duidelijk ;-)