Maak excellente leraren zichtbaar

Onderwijsraad pleit voor doorbreken gelijkheidscultuur

De Onderwijsraad stelt voor excellente leraren op school te laten fungeren als rolmodel. Als excellente leraren de ruimte krijgen hun kwaliteiten te ontwikkelen en die van collega's te bevorderen, verbetert de onderwijskwaliteit en daarmee verbeteren de prestaties van leerlingen. De raad adviseert daarom elke school zijn 5% beste leraren aan te wijzen en hen tijd en budget te geven voor onderwijsontwikkeling. Het advies Excellente leraren als inspirerend voorbeeld is vanmiddag overhandigd aan staatssecretaris Zijlstra (Onderwijs).

Het onderwijsniveau wordt in hoge mate bepaald door de kwaliteit van de docent. Aandacht voor het opleidingsniveau van leraren is daarbij belangrijk, maar het stimuleren van excellentie onder leraren evenzeer. In Nederland is het nog niet gebruikelijk om verschillen in de kwaliteiten van leraren expliciet te benoemen. De Onderwijsraad pleit voor het doorbreken van deze gelijkheidscultuur en wil dat leraren die er met kop en schouders bovenuit steken, meer waardering ontvangen. Op die manier kunnen de talenten van leraren, en daarmee die van leerlingen, beter worden benut. Tegelijk zal dit eraan bijdragen dat het onderwijs als werkomgeving aantrekkelijker wordt.

Excellente leraar inspireert collega's
Excellentie is geen absolute norm; het gaat erom dat de besten de andere docenten 'aansteken'. Een excellente leraar is vakinhoudelijk en didactisch sterk en is in staat bij te dragen aan de verbetering van de onderwijskwaliteit en dus de prestaties van leerlingen. De school bepaalt zelf welke leraren excellent zijn. Deze keuze wordt extern gevalideerd, bijvoorbeeld met een assessment. Het predicaat excellent geldt voor vier jaar.

Tijd en budget voor verbetering primair proces
De raad stelt voor de excellente leraar per jaar een projectbudget van 10.000 euro ter beschikking te stellen. De school en leraar bepalen zelf waarvoor het geld wordt ingezet. Om de leraar voor de gekozen activiteiten een dag in de week te kunnen vrijstellen, ontvangt de school ook een bedrag om vervanging te kunnen regelen. De excellente leraar krijgt zelf een jaarlijkse salaristoelage van 2.500 euro. Het geheel is te financieren met het budget dat het kabinet heeft gereserveerd voor prestatiebeloning.

Schoolleiders kunnen een atmosfeer creëren waarin excellentie gedijt. Ook moet de leraar deze rol zelf ambiëren. Scholen kunnen daarom zelf bepalen of zij van deze mogelijkheden gebruik willen maken om excellentie onder leraren te stimuleren.

Het advies, de samenvatting, een achtergrondstudie en het persbericht staan op http://www.onderwijsraad.nl/.

Over de Onderwijsraad
De Onderwijsraad is een onafhankelijk adviescollege, opgericht in 1919. De raad adviseert de ministers van OCW en ELI, gevraagd en ongevraagd, over onderwijsbeleid en onderwijswetgeving. Ook de Eerste en Tweede Kamer en “ in speciale gevallen “ gemeenten doen een beroep op de Onderwijsraad. De raad staat onder voorzitterschap van prof. dr. Geert ten Dam.