Grenzen overschrijden of niet

Grensoverschrijdend gedrag: daar lijken vooral pubers patent op te hebben. Dat doen ze niet alleen op school, maar ook in hun privé-leven. Grensoverschrijding door groepsdruk, grensoverschrijding in een relatie, digitale grensoverschrijding, grensoverschrijding buiten relaties en problemen rondom eerculturen. Grenzen overschrijden hoort er natuurlijk bij als je jezelf ontwikkelt, maar je moet er wel voor zorgen dat dat niet leidt tot blijvende schade.

Over dit soort zaken gaan we daarom (ook) op school met jongeren in gesprek: om ze zich ervan bewust te laten zijn dat bepaald gedrag risico's met zich meebrengt en hoe ze kunnen voorkomen dat ze in de problemen komen. Makkelijk is het niet, om dit soort gesprekken te voeren: het risico is groot dat je als volwassene buiten spel wordt gezet door de leerlingen als iemand die niets van het leven weet, die overal bang voor is of omdat ze je betweterig vinden.

IJsfontein heeft, in opdracht van Rutgers Nisso Groep en SOA AIDS Nederland, een serie videogames gemaakt, Can You Fix It, over grensoverschrijdend gedrag van jongeren. In het spel bekijk je een film waarin jongeren keuzes moeten maken, bijv.: welke informatie geef je weg als je iemand hebt leren kennen op MSN, wat doe je als je in de disco je eerst een drankje aanbiedt en dan vervolgens te dicht bij je komt, hoe pak je het aan als je wilt vrijen met je vriendin en wat doe je als je vriendinnen je uithoren over je uitje met je vriend? De speler moet het moment waarop het fout kan gaan in de film herkennen. Dan kan je aangeven welke keuze de speler moet maken. Daarmee bepaal je hoe de film afloopt: krijg je een happy end of zit de speler aan het einde van de film in de knoei?

Bij het maken van de games heeft IJsfontein een aantal uitgangspunten geformuleerd:
• Wees positief: zorg voor handelingsperspectief voor de jongere (zelf of met hulp van anderen), praat over oplossingen,
• oordeel niet: zorg dat jongeren hun eigen normen kunnen toetsen en waar nodig zelf bijstellen,
• Hou geen preek: vertel niet hoe het moet, maar stuur aan op eigen inzicht,
• Erken de verschillen tussen jongens en meiden,
• Erken de verschillen tussen jongeren,
• Maak het makkelijk,
• Maak het aantrekkelijk.http://www.blogger.com/img/blank.gif

Wil je op basis van deze games met leerlingen in gesprek gaan, dan is het goed om je aan diezelfde uitgangspunten te houden.

De serie games Can You Fix It bestaat uit 10 filmpjes. Bij de meeste filmpjes kan je zelf kiezen welke rol je wilt spelen: die van het jongen of het meisje of vriend of vriendin. De filmpjes duren maar een paar minuten, maar leveren genoeg gespreksstof om er een lesuur (of meer) mee te vullen. Je kunt ze gebruiken als introductie op of als voorbeeld bij op een onderwerp of vak (seksuele voorlichting, veilig internet).

De games zijn gelanceerd in november 2010; vorige maand is de serie bekroond met een Spinaward (beste interactieve video concept) en genomineerd voor een Esprix Award (gedragsbeïnvloeding).

Voor wie veel met jongeren te maken heeft en met ze in gesprek wil gaan over hun gedrag, voor de les, als mentor of als vertrouwenspersoon, vind ik deze games een aanrader. Je kunt er meer over lezen op de site van IJsfontein of natuurlijk: zelf spelen!