Tweede Kamer spreekt over ouderbetrokkenheid

10 april 2012

Op woensdag 11 april spreekt de Tweede Kamer over ouderbetrokkenheid bij het onderwijs. Hierbij wordt onder meer stil gestaan bij het rapport van de Onderwijsraad 'Ouders als partners', de evaluatie van de Wet Medezeggenschap (WMS) en het programma 'Ouders en school samen' van het ministerie van OCW.
De PO-Raad acht een goede relatie tussen ouders en school van belang. In het manifest "In tien jaar naar de top" (PO-Raad, 2010) wordt dit bekrachtigd: 'de school organiseert een maximale betrokkenheid van de ouders. De ouders zijn de belangrijkste pedagogische partners van de school; zij hebben de meeste kennis van het kind en hebben ook veel belang in goed onderwijs voor hun kind'. Goede contacten tussen school, ouders en leerlingen komen de leerprestaties en de maatschappelijke ontwikkeling van leerlingen ten goede en werken door in de kwaliteit van de school.

Partnerschap ouders school in ontwikkeling van kinderen is uitgangspunt

Partnerschap is gebaseerd op de overtuiging dat school en ouders een gezamenlijk belang hebben als het gaat om de opvoeding en ontwikkeling van kinderen. Beide partners willen namelijk zorgen voor optimale omstandigheden om het leren en de ontwikkeling van de kinderen zo goed mogelijk te laten verlopen en hebben daarin een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Geen verdere juridisering

De Onderwijsraad (2010) constateert dat voor het verbeteren van de relatie tussen ouders en school, geen verdere juridisering moet plaatsvinden, maar dat de focus gericht moet worden op facilitering van partnerschap tussen ouders en school. Vanuit het perspectief van het partnerschap zijn ouders en school samen verantwoordelijk voor het goede verloop van de onderwijsloopbaan van een kind. Voor het tot stand brengen van partnerschap tussen school en ouders is het uitspreken van wederzijdse verwachtingen nodig, evenals duidelijke wederzijdse verantwoordelijkheden die het handelen sturen: ze worden niet alleen gedeeld, maar vooral ook beleefd (Onderwijsraad, 2010). De PO-Raad onderschrijft dit, mede gezien de hieronder beschreven ontwikkelingen.

Wet Medezeggenschap (WMS)

In januari 2007 is de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS) van kracht geworden in het basisonderwijs, het speciaal onderwijs en het voortgezet onderwijs. De doelstelling van deze herziening van de medezeggenschapswetgeving was het bereiken van een versterking van de posities van leerlingen, ouders en personeel in de medezeggenschap. Iedere school is verplicht een medezeggenschapsraad (MR) in te stellen, die bestaat uit ouders en personeel. In de raad kunnen ouders en personeel invloed uitoefenen op het beleid van het schoolbestuur. Om de positie van de MR/ouders te versterken is het van belang aan de voorkant te beginnen en als school vanaf het begin te investeren in een goede relatie met ouders, gebaseerd op het uitgangspunt dat school en ouders partners zijn in de ontwikkeling van kinderen. Uit de wettelijke evaluatie van de WMS (Ministerie van OCW, 2012; zie bijlagen) blijkt dat op 99% van de scholen medezeggenschapsraden (MR's) aanwezig zijn en dat de medezeggenschap aanzienlijk versterkt is.

Code Goed Bestuur

Vanuit de Code Goed Bestuur (PO-Raad, 2010) gelden een aantal principes die ook vragen om partnerschap tussen schoolbestuur en ouders. Een van de belangrijke pijlers in de Code Goed Bestuur betreft transparantie, verantwoording en horizontale dialoog, wat inhoudt dat verschillende organen en functionarissen zich tegenover elkaar en tegenover de maatschappelijke omgeving (ouders, MR, OR, buurtscholen, 'de buurt', andere maatschappelijke groeperingen) verantwoorden omtrent hun keuzes en met hen in dialoog willen gaan over die keuzes. Daarbij is het van belang om zowel intern als extern open te zijn en ruimte te geven aan (maatschappelijke) partners om daar iets van te vinden.

Inzet op ouderbetrokkenheid

In het bestuursakkoord van de PO-Raad en de bewindslieden van het ministerie van OCW is afgesproken dat in het kader van opbrengstgericht werken, scholen ouders stimuleren om ook thuis activiteiten te ondernemen die bijdragen aan het leerproces van hun kinderen. Dit sluit goed aan bij het belang van partnerschap tussen ouders en school in de ontwikkeling van kinderen. Het ministerie van OCW heeft met de landelijke ouderorganisaties LOBO, NKO, Ouders COO en de VOO afspraken gemaakt over een ondersteuningsaanbod om de aanpak van ouderbetrokkenheid door scholen en schoolbesturen te ondersteunen (zie voor meer informatie hieronder). Dit ondersteuningsaanbod is gericht op het verspreiden van kennis over ouderbetrokkenheid, gericht op het leerproces van kinderen, en op ouderovereenkomsten. De PO-Raad zal waar mogelijk gezamenlijk optrekken met de ouderorganisaties en scholen stimuleren om ouders te betrekken bij de ontwikkeling van hun kind.
Vanuit het ministerie van OCW is voor 2012 het programma 'Ouders en school samen' gestart, waarmee de minister de versterking van het partnerschap tussen school en ouders wil stimuleren door in te zetten op kennisvermeerdering en het mobiliseren en activeren van scholen, organisaties en ouders in het hele land.


Trefwoorden:

Ouders en School, Ouders, Onderwijskwaliteit

Relevante links:Rapport Onderwijsraad 'Ouders als partners' (februari 2010)Evaluatie van de Wet medezeggenschap op scholen (maart 2012)Brief minister over voortgang partnerschap tussen school en ouders (april 2012)Meer informatie over het programma 'Ouders en school samen'