Sociale media we moeten de taal wel leren begrijpen

Onlangs werd op de website van het dagblad Trouw (weer) een artikel gewijd aan Facebook. Een voor- en een tegenstander van deze profielsite gingen met elkaar in gesprek over de voors en tegens van deze profielsite. Eén van de argumenten die daarbij werd genoemd is het feit dat het beeld dat Facebook schept van de werkelijkheid niet overeenkomt met het échte leven. Facebookgebruikers laten als regel vooral positieve dingen zien, waardoor je de indruk zou kunnen krijgen dat hun leven alleen maar positieve kanten heeft. Wie zich op basis van Facebook een beeld van de wereld vormt, zal dus een vertekend beeld hebben van de werkelijkheid en het risico is reëel dat hij daardoor een slecht zelfbeeld krijgt.



Ik moet eerlijk zeggen dat ik dat probleem helemaal herken: ik vraag me soms ook wel eens af hoe het komt dat alle mensen die ik volg via de sociale media (want het probleem zit natuurlijk niet alleen bij Facebook, maar bij alle sociale media) zoveel leuke dingen beleven, terwijl ikzelf, naast alle ups, ook de nodige downs heb.



Maar dat maakt me nog geen tegenstander van sociale media. Integendeel: het maakt me tot een voorstander omdat ik zie dat als je sociale media leert begrijpen, ze ook positieve kanten hebben. Met sociale media kan je bijvoorbeeld iemand snel even informeren, je kan anderen om hulp vragen, bijblijven wat er gebeurt met neven en nichten: ik vind het handig en leuk. Maar je kan die positieve kanten alleen ten volle benutten als je het medium goed snapt. Inderdaad: je moet niet denken dat Facebook gelijk is aan het gewone leven, je moet op Twitter niet hetzelfde vertellen als bij de winkel op de hoek en je laat op YouTube niet dezelfde filmpjes zien als tijdens een familiereunie.



Maar dat is iets wat we natuurlijk allang weten: mediawijsheid heeft alles te maken met het snappen van de taal van de verschillende media. Het meest sprekende voorbeeld dat ik daarvan ken is de film. Toen de eerste films aan het grote publiek werden vertoond, snapten de mensen daar helemaal niets van. Het leek allemaal zo realistisch! Het verhaal gaat dat bij de vertoning van de film 'L'Arrivee d'un Train en Gare de la Ciotat' van de gebroeders Lumière over een trein die het station binnenkomt, de mensen in paniek raakten omdat ze dachten dat de trein de zaal inreed. Of dit zich echt zo heeft afgespeeld of niet, daar wordt nog over gediscussieerd, maar dat we beeldtaal hebben moeten leren verstaan om film te kunnen begrijpen, daar zal iedereen het over eens zijn. Gelukkig heeft dat er niet toe geleid dat we de film hebben verbannen, al waren er wel mensen die dat wilden. We hebben inmiddels geleerd om beelden te interpreteren en film is een waardevolle aanvulling geworden op onze cultuur.



Ik heb goede hoop dat over een aantal jaren de paniek over Facebook en andere sociale media geluwd zal zijn en dat we - net als van film - kunnen genieten van de virtuele beelden die we via sociale media binnenkrijgen.