Nederlands excellente scholen

In een afgeladen en feestelijke Nieuwe Kerk in Den Haag ontvingen de eerste 52 basis- en middelbare scholen uit handen van staatssecretaris Sander Dekker het predicaat ’Excellente School 2012’. De scholen die het predicaat toegekend kregen, vormen een gevarieerd gezelschap. Kleine en grote scholen, van Limburg tot Friesland, vmbo tot gymnasium. De uitreiking is de start van een jaarlijkse traditie.

Een jury met experts uit de onderwijspraktijk beoordeelde het afgelopen jaar 142 scholen die voor het predicaat in aanmerking wilden komen: 90 basisscholen en 52 middelbare scholen. Alle scholen waren voor de uitreiking uitgenodigd. Staatssecretaris Dekker sprak zijn waardering uit voor de door hen getoonde ambitie:

”U zit in de voorhoede, u bent aanjagers van een beweging die we nodig hebben voor de omslag naar een cultuur, waarin excelleren de norm is in plaats van de uitzondering. Waarin het aangemoedigd wordt je te onderscheiden en de lat hoog te leggen. En waarin het vanzelfsprekend is, dat je van elkaar wilt leren. Excellente scholen zijn de koplopers, de rolmodellen waaraan andere goede scholen zich kunnen optrekken.”

Leerlingen van de Haagse Van Ostadeschool (een basisschool) en van het Marnix Gymnasium uit Rotterdam hielpen de staatssecretaris en de jury vervolgens bij het uitreiken van de predicaten. In hoog tempo kregen vertegenwoordigers van de 52 scholen het predicaat en bloemen uitgereikt.
Waardering voor alle scholen

Voor alle 142 scholen was er een oorkonde en juryrapport, ook voor de scholen die deze keer nog geen predicaat kregen toegekend. Een oorkonde als dank voor de getoonde inzet en ambitie en een juryrapport met waardevolle feed-back die hun de basis geeft om zich verder te bekwamen. Een deel van deze scholen zit dicht tegen het predicaat excellent aan.
Voortrekkersrol voor excellente scholen

De 52 excellente scholen krijgen ook formeel een voortrekkersrol. De uitreiking is de start van het programma ’Scholen leren van elkaar’, waarbij excellente scholen hun kennis en ervaring inzetten ter lering en inspiratie van goede scholen die in de buurt van excellentie komen. De predicaten leveren zo een belangrijke bijdrage aan de ambitie uit het regeerakkoord om van goed naar excellent onderwijs te komen.

Website excellentescholen.nl
De website www.excellentescholen.nl krijgt hierbij een belangrijke rol. De site werd in de Nieuwe Kerk officieel gelanceerd. De juryrapporten van de excellente scholen zijn hier voor iedereen terug te lezen. Verder legt de jury hier nog eens in detail uit waar een school aan moet voldoen om voor het predicaat in aanmerking te komen.
Volgende ronde

Afgelopen jaar konden scholen zich aanmelden voor het predicaat Excellente School 2012. Alle scholen hebben zich aan de jury gepresenteerd en vervolgens heeft de de jury onder voorzitterschap van prof. dr. Fons van Wieringen (oud-voorzitter van de Onderwijsraad) de scholen bezocht en beoordeeld. Het predicaat is toegekend voor 2012. Aanmelding voor 2013 start in april. Meer informatie hierover is te vinden op de website Excellentescholen.nl.
Onderscheidende scholen

Excellente scholen zijn scholen die over de volle breedte goede resultaten halen, zowel op kernvakken als daarbuiten. De jury kijkt daarbij ook naar de toename van vaardigheden of kennis van leerlingen op een school en welke bijdrage de school daaraan levert. Daarnaast spelen de omstandigheden waaronder een school werkt een belangrijke rol. Ook is het schooleigen excellentiebeleid van belang, de wijze waarop een school zich onderscheidt op een specifiek onderwijsgebied, zoals de aandacht voor leerlingen die het erg goed doen of voor leerlingen die juist extra ondersteuning in de klas nodig hebben.
Naar internationaal voorbeeld

Nederland treedt met de aandacht voor excellente scholen in het voetspoor van landen om ons heen. In Duitsland bestaat sinds 2006 de Schulpreis voor één uitzonderlijk goede school. De Verenigde Staten kennen sinds 2002 Blue Ribbon Schools, een onderscheiding in het bijzonder voor scholen die in moeilijke omstandigheden uitstekende resultaten boeken. De Britse Inspectie voor het onderwijs geeft sinds jaar en dag de kwalificatie outstanding aan scholen die zich sterk positief onderscheiden. Ook in Nederland zal het oordeel van de Inspectie zich op termijn naar het oordeel goed of excellent uitstrekken. De Jury Excellente Scholen is hier de komende jaren een opmaat naar.