Partijen akkoord over cito toets basisonderwijs

Donderdagavond kwamen VVD, PvdA, CDA en D66 in de schorsing van het debat tot een overeenkomst, waardoor het voorstel ook op een meerderheid in de Eerste Kamer kan rekenen.

De coalitie zou de wens van het CDA hebben ingewilligd dat scholen de toets niet per se bij Cito hoeven worden afgenomen. De PvdA en de staatssecretaris waren hier eerder tegen.

Ook gaat het advies van de school zwaarder wegen dan het resultaat van de eindtoets. De eindtoets is daardoor minder relevant voor het vervolgonderwijs.

Eerder op de dag toonde CDA-Kamerlid Michel Rog zich nog uitermate kritisch over de na dagen steggelen bereikte overeenkomst tussen VVD en PvdA. Tijdens het debat zei hij echter het wetsvoorstel te kunnen steunen op een aantal voorwaarden.

Onderhandelingen

De afgelopen dagen werd er door de fracties van VVD en PvdA onderhandeld over het wetsvoorstel van staatssecretaris Dekker om te komen tot één verplichte centrale eindtoets voor taal en rekenen in het basisonderwijs.

De PvdA had aanvankelijk moeite met het gewicht dat er aan de toets gehangen gaat worden door hem verplicht te maken.

Daarom is tussen VVD en PvdA overeengekomen dat het hoogste advies van het schooladvies en de uitslag eindtoets leidend zal zijn. Haalt een kind bijvoorbeeld een havo-advies bij de eindtoets en van de school een vwo-advies dan zal hij of zij naar het vwo mogen.

Ook is afgesproken dat middelbare scholen niet meer mogen afwijzen op basis van de eindtoets-score. Om de score bij de eindtoets zo min mogelijk effect te laten hebben op de afweging bij middelbare scholen, zal de afnameperiode van de toets liggen tussen 15 april en 15 mei.

Makkelijke Cito-toets

Verder is afgesproken dat de makkelijke Cito-toets, die scholen aanbieden aan leerlingen die waarschijnlijk naar het vmbo gaan, nog 3 jaar gebruikt mag worden. Daarna moet er een zogeheten adaptieve test zijn. Dat is een toets die digitaal wordt afgenomen en zich automatisch aanpast aan het niveau van de leerling.

Volgens Dekker zijn de wijzigingen van zijn wetsvoorstel ''niet zo vreselijk schokkend''. Hij noemde de verschillen in opvatting tussen de coalitie en de oppositie ''niet dermate groot dat ze niet overbrugd kunnen worden''. Het eindresultaat is volgens Dekker ''goed verdedigbaar''. ''Kinderen en scholen zijn hier goed mee uit.''

Oneigenlijke manier

Middelbare scholen mogen de uitkomst van de Cito-toets niet meer gebruiken om leerlingen te selecteren, zei Dekker.

''Scholen maken nu op een oneigenlijke manier gebruik van de Cito-toets'', vindt de staatssecretaris. Hij wil af van de praktijk dat populaire scholen de score gebruiken om de beste leerlingen eruit te pikken. Ook zijn er veel gymnasia die een score van 545 als toelatingseis hebben. De maximaal haalbare score is 550.

Door die eis wordt de Cito-score volgens Dekker een ''hard ijkmoment, een soort examen''. Hij noemde het raar dat scholen alleen kinderen willen met een bepaalde score, terwijl volgens hem breed wordt gedeeld dat het schooladvies van de lagere school het belangrijkste moet zijn.

Oppositiepartijen

De oppositiepartijen die niet meededen aan het akkoord, waren kritisch. ''Dit is een verbetering, maar het zijn wel spiegeltjes en kraaltjes'', zei Jesse Klaver van GroenLinks. Carola Schouten van de ChristenUnie sprak van ''de Dekker-deal'', omdat de staatssecretaris de kern van zijn voorstel overeind heeft weten te houden.