Van teleportatie tot waarzeggen via Twitter

Voor mij was het nieuws, maar teleportatie is tegenwoordig een reële mogelijkheid! Want dankzij innovatief onderzoek binnen het veld van de kwantummechanica zijn wetenschappers er in geslaagd om een heel klein deeltje, een foton, gelijktijdig op twee plekken te laten bestaan en diens eigenschappen over te brengen naar een andere locatie, zonder te reizen. Einstein is het er niet mee eens, maar Leo Kouwenhoven vertelt in zijn openingssessie van het SURF Research & Innovation Event in min of meer begrijpelijke taal hoe het zit.

Ict maakt het mogelijk
Wetenschappelijk onderzoek in de 21e eeuw kan niet worden uitgevoerd zonder moderne technologie. Om te laten zien op welke manier technologie en innovaties bijdragen aan modern wetenschappelijk onderzoek heeft SURF afgelopen donderdag een Research & Innovation Event georganiseerd. Hier lieten vele wetenschappers zien op welke manier zij technologie en innovatie gebruikten in hun onderzoek.

Erik Huizer, CTO van SURFnet, vertelt dat “onderzoekers nu onderzoek kunnen doen met behulp van ict wat ze zonder ict niet zouden kunnen”. Een voorbeeld hiervan is het baanbrekende kwantummechanica onderzoek van Leo Kouwenhoven met als uiteindelijk doel een Quantum Computer: een computer die niet met bits en bytes werkt, maar gebruik kan maken van de bijzondere eigenschappen van de kwantummechanica. Al zal het nog zeker 15 tot 20 jaar duren voor de eerste Quantum Computer beschikbaar is, toch waren er tijdens deze dag genoeg onderzoekers te vinden met toepasbare voorbeelden.

Big Data
Behalve de complexe theorie achter de kwantummechanica was er ook aandacht voor vele andere onderwerpen. Een van de programmalijnen waar ik het meeste interesse in had was de track ‘Big Data’. Zo vertelde Maarten Marx, onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, wat de meerwaarde is van het machine leesbaar maken van politieke data. Hiervoor heeft hij een Political nGram Viewer gemaakt waarmee 200 jaar aan politieke data doorzoekbaar wordt. Deze applicatie maakt het mogelijk het gebruik van een woord of een frase (meerdere opeenvolgende woorden) in het Nederlandse parlement door de tijd heen te visualiseren. Kortom, je kunt nagaan wie wat zei, wanneer, door welke politieke partij en hoe vaak. Erg interessant om eens te proberen.

Een ander voorbeeld van het gebruik van Big Data is natuurlijk Twitter. Erik Tjong Kim Sang verzamelt een groot deel van de dagelijkse Nederlandse Twitterberichten. Door deze beschikbaar te stellen en doorzoekbaar te maken voor onderzoek wordt het mogelijk om Twitter als databron en voorspeller van gebeurtenissen te gebruiken. Hij liet het voorbeeld zien van de eerste sneeuwval van dit jaar die via de Tweets te volgen was op een manier die vergelijkbaar is met buienradar. Maar ook een analyse van de Tweets naar aanleiding van de aanslag op een rechtbank in Amsterdam leverde interessante informatie op. Zo konden de eerste ooggetuigen van deze aanslag herleid worden omdat zij als eerste hierover een Tweet uitzonden.

Vrijwel alle velden van wetenschappelijk onderzoek worden sterk beïnvloed door de mogelijkheden die ict biedt. Innovaties en technologie maken het mogelijk om een enorme hoeveelheid aan data te verzamelen en deze te analyseren. Deze ontwikkelingen zijn dan ook zeer relevant voor de hele maatschappij en hiermee ook natuurlijk voor het onderwijs. Inzichten die voortkomen uit dit soort onderzoek kunnen een enorme impact hebben op ons leven. Ik ben in ieder geval erg benieuwd wanneer ik in de eerste teleporter kan stappen in plaats van in de trein.

Bekijk de presentaties van het SURF Innovation & Research Event of bekijk de impressie op YouTube.