Scholen maken zich grote zorgen over integratie

Het beeld dat vaak in de media wordt geschetst over ‘de mislukte integratie en toenemende segregatie in de samenleving’ wordt door veel scholen herkend. In het voortgezet onderwijs (VO) geeft 40% van de schoolleiders en 39% van de leraren aan dit beeld bij hun eigen leerlingen te herkennen. Ruim een kwart van de schoolleiders en leraren werkzaam in het basisonderwijs (PO: 28% en 26%) herkent dit beeld bij hun eigen leerlingen. In de vier grote steden wordt dit beeld door meer dan de helft van de schoolleiders en leraren herkend. Verder blijkt dat een ruime meerderheid van de ondervraagden (PO 66%, VO 70%) de toenemende segregatie in de samenleving als een grote zorg ziet.

Dat blijkt uit een in oktober 2016 verricht onderzoek onder 2.203 schoolleiders en leraren in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Het (representatieve) onderzoek is uitgevoerd door DUO Onderwijsonderzoek, een onafhankelijk onderzoeksbureau.
Oorzaken van toenemende segregatie en maatregelen om segregatie tegen te gaan.

Verder blijkt uit het onderzoek dat de betreffende schoolleiders en leraren verschillen tussen westerse en niet-westerse waarden en normen zien als de belangrijkste oorzaak van de toenemende segregatie op de eigen school (PO 62%, VO 57%). Andere veelgenoemde oorzaken van de toenemende segregatie op de eigen school zijn volgens hen:
- De ‘onwil’ om te integreren (vast willen houden aan eigen waarden en normen) (PO 43%, VO 44%).
- Verschillen in maatschappelijke status (PO 40%, VO 45%).
- De rol van religie (PO 43%, VO 39%).

Het merendeel van de betreffende schoolleiders en leraren (PO 58%, VO 58%) vindt dat het vooral een taak is van de ouders van kinderen van allochtone afkomst om iets te doen aan de mislukte integratie/de toenemende segregatie op hun school. Ook worden de politiek (PO 40%, VO 46%), ouders van kinderen van autochtone afkomst (PO 39%, VO 38%) en de school zelf (PO 44%, VO 30%) veel genoemd als partijen die er volgens de ondervraagden iets aan moeten doen.

Veelgenoemde ideeën vanuit de scholen om de toenemende segregatie op de eigen school tegen te gaan:
- In gesprek blijven met elkaar en met de leerlingen.
- De ouders van leerlingen meer betrekken bij het onderwijs.
- Aandacht blijven besteden aan de verschillen in elkaars opvattingen, normen en waarden.
- Blijven praten over en werken aan verdraagzaamheid en respect.
- (Nog) meer aandacht besteden aan voldoende beheersing van de Nederlandse taal t.b.v. vergroting van wederzijds begrip.
- Meer projecten op school waarin leerlingen met verschillende achtergronden samenwerken.
- (Veel) meer aandacht besteden aan de positieve kanten van verschillend zijn.

4% en 11% van alle ondervraagde schoolleiders en leraren in respectievelijk het basis- en voortgezet onderwijs geeft aan dat op hun school bepaalde onderwerpen niet meer met de leerlingen kunnen worden besproken als gevolg van de toegenomen segregatie op school.