Ondanks cruciale positie steeds minder schoolleiders

Ondanks de cruciale positie van schoolleiders en hoge baantevredenheid valt het op dat er steeds minder schoolleiders zijn. In het basisonderwijs van 9.900 in 2010 naar 7.700 in 2020. In het voortgezet onderwijs van 3.600 in 2010 naar 2.800 in 2020. Vooral in de Randstad is een groeiend tekort. Op 14 april is de Staat van de Schoolleider 2021 aangeboden aan inspecteur-generaal van het Onderwijs Alida Oppers en de bewindslieden door twee schoolleiders via een online publicatie. Iedere twee jaar brengen de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) en de VO-raad samen een Staat van de Schoolleider uit in aansluiting op de Staat van het Onderwijs. Dit jaar, in de Week van de Schoolleider, mede dankzij de redactie van schoolleiders, Schoolleidersregister PO, Schoolleidersregister VO en CAOP.

In de Staat van de Schoolleider 2021 wordt het prachtige vak van de schoolleider voor het voetlicht gebracht. De redactieleden, allen schoolleiders, vertellen in diverse artikelen waarom zij elke dag weer met plezier naar school gaan en hoe ze hun werk aanpakken, ook in deze coronatijd. Er komen enthousiaste en gepassioneerde collega’s aan het woord over thema's als afstandsonderwijs, kansengelijkheid en ontschotting tussen po en vo. In het laatste artikel komt de ontwikkeling van het vak en de professionalisering van de schoolleider aan bod. Daarnaast worden actuele cijfers over de beroepsgroep gepresenteerd.

‘De schoolleider doet er weer toe’, zegt wetenschapper Daniëlle Verschuren in de Staat van de Schoolleider. Dat wisten schoolleiders allang, want dat merken ze elke dag. Elke dag kunnen ze in onze scholen het verschil maken. Ze zorgen ervoor dat leraren het best mogelijke onderwijs kunnen verzorgen, zodat leerlingen goed uitgerust hun toekomst tegemoet kunnen stappen.

Cijfers
Ondanks dat diverse onderzoeken de cruciale positie van schoolleiders aantonen, valt het op dat er steeds minder schoolleiders zijn. In het basisonderwijs van 9.900 in 2010 naar 7.700 in 2020. In het voortgezet onderwijs van 3.600 in 2010 naar 2.800 in 2020. Vooral in de Randstad is een groeiend tekort. In beide sectoren valt een verjonging op, er zijn minder 50-plussers, en de toename van het aantal vrouwelijke directeuren. Verder valt de hoge baantevredenheid op.

Veranderingen
Dat betekent niet dat schoolleiders niets zouden willen veranderen aan het onderwijs. Scholen zijn aan onnoemelijk veel regels gebonden die het geven van goed onderwijs meestal niet helpen, maar eerder hinderen. Het huidige systeem selecteert wat betreft de schoolleiders te vroeg, wet- en regelgeving staat een ononderbroken schoolloopbaan in de weg en niet alle kinderen krijgen in ons land dezelfde kansen. Er zijn uitdagingen richting de toekomst zoals het tekort aan schoolleiders, de inzet op scholing, het verder ontwikkelen van de beroepsgroep (netwerken) en de koppeling van het vak aan wetenschappelijke inzichten. Toch heeft de redactie ervoor gekozen om in deze Staat van de Schoolleider de complexiteit van het mooie vak vanuit een positief perspectief te belichten.

Verdiepingssessie
Op 21 april is er in het verlengde van het AVS Schoolleiderscongres een gratis verdiepingssessie (om 16.00 uur) over de Staat van de Schoolleider. Luc Sluijsmans, rector van De Nieuwe Internationale School Esprit (DENISE), gaat samen met de redactie (bestaande uit schoolleiders in het basis-, speciaal en voortgezet onderwijs) in gesprek over de staat van het onderwijs en vooral die van de schoolleider.