De ontwikkeling van computational thinking in het primair onderwijs

Het ontwikkelen van digitale vaardigheden en kennis wordt steeds belangrijker in het primair onderwijs. Leren programmeren wordt daarbij ingezet als instrument voor het ontwikkelen van op computer science gebaseerde denkvaardigheden en concepten: computational thinking. De onderwijskundige toepassing van computational thinking is echter nog beperkt ontwikkeld. Hoe leren leerlingen programmeerconcepten doorgronden en toepassen? En hoe kan het onderwijs het computational denk- en redeneervermogen het beste tot wasdom laten komen? Nardie Fanchamps verdedigt op vrijdag 11 juni 2021 om 13.30 uur (online) zijn proefschrift 'The Influence of Sense-Reason-Act Programming on Computational Thinking' aan de Open Universiteit.

Sense-Reason-Act progammeren
Het onderzoek van Fanchamps beschrijft zes deelstudies met betrekking tot de toepassing van Sense-Reason-Act (SRA) programmeren met robots en visuele programmeeromgevingen in het primair onderwijs in relatie tot computational thinking. Fanchamps onderzocht daarbij de toepassing van SRA-programmeren in de ontwikkeling van programmeerconcepten bij leerlingen. Door SRA-programmeren toe te passen hebben leerlingen de mogelijkheid om onderliggende, complexe programmeerconcepten te leren begrijpen en toepassen. De karakteristieken van het taakdesign, de gehanteerde programmeeromgeving en het type leerkrachtbegeleiding zijn daarbij van invloed op het leerproces.

SRA programmeren ook in hoger onderwijs
Fanchamps formuleert op basis van zijn onderzoek conclusies en aanbevelingen op drie deelgebieden: de bijdrage van SRA-programmeren aan de vaardigheid om computational thinking problemen via problem-based computerleren op te lossen, toepassen van andersoortige fysieke en on-screen SRA programmeeromgevingen, en SRA-programmeren in het voortgezet en hoger onderwijs. Het programmeren met een SRA-aanpak leidt tot een significante ontwikkeling op karakteristieken van computational thinking. Bijvoorbeeld op het gebied van herformulering van problemen, abstractie, algoritmen en procedures. SRA-programmeren leidt daarnaast tot een beter begrip van complexe programmeerconcepten. Daardoor ontstaat er een significante toename in computational thinking. Ook het inzetten van SRA-programmeren in het voortgezet en hoger onderwijs kan interessante informatie opleveren, bijvoorbeeld om vast te stellen of bij studenten uit deze doelgroepen een vergelijkbare ontwikkeling in computational thinking plaatsvindt.

Promotie Nardie Fanchamps
Nardie Fanchamps (1970, Voerendaal) is werkzaam bij Fontys Hogescholen als hogeschooldocent, onderzoeker en vakexpert rekenen-wiskunde. Hij schreef zijn proefschrift als buitenpromovendus aan de faculteit Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit. Hij verdedigt op vrijdag 11 juni 2021 om 13.30 uur (online) zijn proefschrift 'The Influence of Sense-Reason-Act Programming on Computational Thinking' aan de Open Universiteit in Heerlen. Zijn promotor is Prof. dr. Marcus Specht, TU Delft. Co-promotores zijn dr. Paul Hennissen, Zuyd Hogeschool en dr. Lou Slangen, Fontys Hogescholen. De promotie is live te volgen via www.ou.nl/live.