Wat kun je zoal met gamification in je onderwijs?

Wat vinden docenten, studenten en andere belangstellende deelnemers van de masterclass Gamification eigenlijk van dit concept? Kunnen zij iets met deze mindset in hun eigen onderwijs en wat zijn de grootste eye-openers bij dit onderwerp? Tijdens de masterclass die afgelopen woensdag plaatsvond op Hogeschool Iselinge in het kader van Het Leren van de Toekomst maakte ik een rondje langs de verschillende teams en voelde enkele deelnemers hierover aan de tand.

Kennismakingsweek gamificeren
Bij Mariëndael, een vso school in Arnhem, hebben de leerlingen altijd een kennismakingsweek. Drie docenten van Mariëndael bedenken tijdens de masterclass dat zij hieraan game-elementen willen toevoegen. Pauline Maas vertelt: ‘De leerlingen moeten een soort speurtocht doen met opdrachten waarbij ze ook elkaars vaardigheden moeten leren kennen. Ze moeten concrete opdrachten, zoals bijvoorbeeld cupcakes bakken of lassen, in teams doen met verschillende vaardigheden. We hebben verschillende niveaus, tot en met havisten, dus de leerlingen moeten ook verschillende stromen in het spel kunnen kiezen.’
Collega Wim van Gelderen vult aan: ‘En het gaat er nu om dat we een onderliggende structuur gaan ontwerpen waardoor deze opdrachten goed gaan werken. We hebben te maken met leerlingen met autisme of fysieke beperkingen, dus daarmee zullen we ook rekening moeten houden.’

Vanuit een visie op ict
Wim vervolgt: ‘We zijn bij ons op school bezig met een visie op ict, de Visieversneller van Kennisnet hebben we op school gedaan. Je wilt toch iets gaan neerzetten voor de toekomst. We zijn een school voor speciaal onderwijs, en daarin zullen we duidelijk moeten maken wat we te bieden hebben. Kunnen we maatwerk bieden? Ict is daar een middel voor en gamification zou een middel kunnen zijn om ook weer aan andere vaardigheden te werken bijvoorbeeld.’

Het is eigenlijk heel simpel
Marlous Meijnen komt de timing van deze masterclass goed uit. Zij is 2e jaars studente aan de academische pabo van Hogeschool Iselinge en vertelt: ‘We moeten een leskist maken voor de bovenbouw waarin we ook game- elementen gebruiken. We hebben dat ook al in de les gehad, maar ik hoop dat deze masterclass daarop aansluit.’ Op de vraag wat Marlous het meeste vindt opvallen aan gamification antwoordt ze: ‘Dat het soms heel simpel kan zijn. Als je met je nakijkpen door de klas loopt en zo directe feedback geeft, dan heeft dat ook al een game-element in zich. Ik wil graag dit soort simpele dingen ontdekken die ik kan gebruiken om in mijn eigen lessen toe te passen.’

Er moet wel iets te winnen vallen
Het team van Marlous doet inspiratie op bij de uitgestalde computer- en bordspellen. ’Met het bekijken van deze spelletjes realiseren we ons dat er iets te winnen moet vallen. Dat is natuurlijk logisch met een spelletje, maar om dat in je les in te bouwen, dat is nog niet zo makkelijk. Als je bijvoorbeeld steeds stickers uitdeelt, dan gaat daar op een gegeven moment de lol ook wel een beetje af.’

Digitale leermiddelen en folio gegamificeerd?
Ook vanuit de aanbieders van leermiddelen is belangstelling voor gamification. John Arnold van Thieme Meulenhoff vertelt: ‘Ik ben professioneel betrokken bij de ontwikkeling van leermiddelen en wil graag meer weten over de game-principes die je in leermiddelen toe kunt passen. We zijn nu nog veel bezig met folio, maar de toekomst is natuurlijk digitaal, dus we gaan wel steeds meer aan dit soort dingen denken.’ Wat heeft hij vooral geleerd uit deze masterclass? ‘Je kijkt nu vanuit een andere blik, het is zinnig om vanuit gamification gefocust met leermiddelen bezig te zijn. Het levert meer inzicht op.’

Extra motiverend
Vooral de elementen van levels toepassen, belonen, uitdagen en samenwerken zijn onderdelen die John specifiek aanspreken. ‘Dit zijn principes die je normaal ook toepast in het onderwijs en in je leermiddelen, maar in een game-achtige omgeving komen die natuurlijk heel goed tot hun recht. Dan krijgen ze een extra lading of worden ze extra motiverend.’ Om de verwachtingen wel even te managen voegt hij tenslotte nog toe: ’Het zal nog niet meteen morgen online staan, maar we zijn daar wel mee aan de slag!’