VO-raad waarschuwt voor krimpend leerlingental middelbare scholen

Een gemiddelde middelbare school in Nederland heeft over 20 jaar zo'n 7 procent minder leerlingen dan nu. Dat blijkt uit gegevens van de Dienst Uitvoering Onderwijs. De VO-raad wil dat in het beleid meer rekening wordt gehouden met de toekomstige krimp.

De leeglopende scholen liggen vooral in gebieden buiten de Randstad, met uitschieters tot meer dan 70 procent krimp op twee scholen op Vlieland en Schiermonnikoog. Scholen die het leerlingenaantal met 30 tot 40 procent zien teruglopen, zijn al helemaal geen uitzondering.

Soortgelijke cijfers laten zich zien in het basisonderwijs; ook daar neemt het aantal leerlingen fors af. Een advies van de Onderwijsraad aan staatssecretaris Sander Dekker luidde om basisscholen met minder dan 100 leerlingen te sluiten. 'Tot onze ergernis gaat de discussie vooral over het primair onderwijs, terwijl het probleem natuurlijk doordruppelt naar het voortgezet onderwijs', aldus een woordvoerder van de VO-raad.

Bestaansrecht
De gevolgen voor de 645 middelbare scholen met in totaal 1339 vestigingen in Nederland zijn, net als in het basisonderwijs, mogelijk problemen met huisvesting en financiering. 'Dat zal per school en de omvang van die school verschillen. Het is dan ook moeilijk om één ondergrens te stellen als het aankomt op bestaansrecht', aldus de woordvoerder.

Volgens een woordvoerster van het ministerie van Onderwijs is er overigens wel een ondergrens, al verschilt die per school en is die afhankelijk van het lesaanbod op die school; bijvoorbeeld of er categoraal of breed onderwijs wordt gegeven.

'Knelpunten wegnemen'
Volgens de VO-raad moeten besturen anticiperen op een mogelijke terugloop en moet de politiek de 'knelpunten in wet- en regelgeving wegnemen' om dat mogelijk te maken. Zo zou het voor scholen bijvoorbeeld makkelijker moeten worden om te fuseren of samen te werken.

In een beleidsbrief heeft staatsecretaris Sander Dekker (Onderwijs) al aangegeven dat de wetgeving wordt versoepeld. Anderzijds stelt hij ook dat er 'op de lange termijn minder scholen zullen komen'. Tot aan 2016 is landelijk nog sprake van een stijging, aldus de woordvoerster van het ministerie. 'Het zal bovendien niet snel gebeuren dat een hele school omvalt door krimp, eerder dat op een school het aanbod smaller wordt.'

Groeischolen
Naast de krimpscholen zijn er echter ook middelbare scholen die de komende decennia groeien. De top 20 van deze 'groeischolen' ligt geheel in de Randstad, op de nummer 20 na. Die staat in Eindhoven.