Verwarring over nieuwe normering toetsen leerlingvolgsysteem Cito

In regio's waar de toetsen uit het leerling- en onderwijsvolgsysteem (lovs) van Cito een rol spelen bij de toelating tot het voortgezet onderwijs, is soms verwarring ontstaan doordat de normering van enkele van deze toetsen is aangepast. De VO-raad en PO-Raad roepen de schoolbesturen in deze regio's op om hierover met elkaar het gesprek aan te gaan. De sectororganisaties benadruken dat het schooladvies de basis moet zijn voor de toelating tot het voortgezet onderwijs. Toetsresultaten zijn daarbij een hulpmiddel.

De normen voor de vaardigheidsniveaus bij begrijpend lezen, rekenen-wiskunde en spelling zijn aangepast. De PO-Raad en VO-raad hebben er bij Cito op aangedrongen om hier helder over te communiceren. Inmiddels is er een toelichting op de website van Cito geplaatst.

Leerlingadministratie

De situatie is extra complex, omdat niet alle leveranciers van leerlingadministratiesystemen de normen voor de vaardigheidsniveaus al hebben doorgevoerd. De systemen die de normen wel hebben aangepast, doen dit vaak met terugwerkende kracht, zodat voor een leerling die eerder een II scoorde, nu bijvoorbeeld een III in het overzicht staat. Het is niet de bedoeling om in het verleden behaalde resultaten te herwaarderen. Dat dit in de overzichten vaak wel gebeurt, werkt verwarrend voor leraren, leerlingen en ouders. Het is belangrijk dat scholen hierover goede afspraken maken met de scholen voor voortgezet onderwijs en duidelijkheid geven aan leerlingen en ouders.

Uitleg

Het vaardigheidsniveau geeft aan hoe de score van een leerling zich verhoudt tot de uitslagen van alle leerlingen in Nederland. Het vaardigheidsniveau wordt aangeduid met een Romeins cijfer (I t/m V) of een letter (A t/m E). Een I betekent dat de leerling tot de 20% hoogst scorende leerlingen behoort, bij een V behoort de leerling tot de 20% laagst scorende leerlingen. Elke groep vertegenwoordigt een vijfde van de leerlingen. Bij A t/m E is die verdeling anders (25%-25%-25%-15%-10%), maar het principe is hetzelfde: het gaat om een relatieve positie ten opzichte van alle leerlingen.

Vaardigheidsscore

Er is een belangrijk verschil tussen vaardigheidsniveau en vaardigheidsscore. De vaardigheidsscore geeft aan wat een leerling wel of (nog) niet beheerst op een bepaald gebied. Het gaat hier om de absolute score op de toets. Deze absolute score en wat een leerling wel of (nog) niet beheerst, is onveranderd. En juist die informatie is volgens de PO-Raad van belang voor het schooladvies voor het voortgezet onderwijs. Daarbij is de PO-Raad bovendien van mening dat de score op een toets (of dit nu een eindtoets of de lovs-toetsen betreft) nooit een scherprechter zou mogen zijn bij de toelating tot het voortgezet onderwijs. Toetsresultaten zijn een hulpmiddel bij het opstellen van een passend schooladvies, maar mogen geen allesbepalende criterium vormen.