Akkoord over cao primair onderwijs

De PO-Raad heeft op 2 juli een onderhandelaarsakkoord bereikt met de onderwijsvakbonden over een cao voor het primair onderwijs. Met deze cao is een belangrijke stap gezet op weg naar modernisering van de arbeidsvoorwaarden. De nieuwe CAO PO 2014-2015 loopt van 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015. Op 1 september 2014 stijgen de salarissen met 1,2%.

De nieuwe cao biedt meer ruimte voor het gesprek op de werkvloer, tussen werkgever en lerarenteams, en schoolbesturen kunnen nu een HRM-beleid vormgeven dat meer op hun situatie toegesneden is. Hoewel de verschillen van inzicht tussen de onderhandelingspartners substantieel waren, is het gelukt constructief naar oplossingen te blijven zoeken. Hugo Levie, onderhandelaar namens de PO-Raad: “Dit is echt winst voor iedereen: werknemer, werkgever en leerling.”

Ruimte voor professionals

In november 2013 startten de onderhandelingen, na een maandenlang voortraject waarin de PO-Raad samen met de andere sociale partners geïnventariseerd heeft waaraan een cao voor het primair onderwijs moet voldoen volgens leerkrachten, ondersteunend personeel, schoolleiders en bestuurders. Belangrijke onderwerpen die op tafel lagen, waren: modernisering van de cao, meer verantwoordelijkheid laag in de organisatie, professionalisering, flexibeler om kunnen gaan met maximale lessentaken, aanpakken van de werkdruk en het vervangen van de bapo door een regeling gericht op duurzame inzetbaarheid.

Aan de onderhandelingstafel bleek het toch nog ingewikkeld om deze wensen in te vullen. Het nu bereikte onderhandelaarsakkoord biedt meer ruimte voor de professionals dan de huidige cao. Hierdoor is het beter mogelijk afspraken te maken die passen bij de individuele kwaliteiten en wensen van de werknemer, een optimale verdeling binnen het team en aansluiten bij de mogelijkheden en belangen van de school en de leerlingen. Tegelijkertijd blijft de cao een duidelijk kader bieden voor zowel de werkgever als de werknemer, waardoor rechten en plichten geborgd zijn.

Bapo en werkdruk

De bapo wordt afgeschaft. Hiervoor in de plaats komt een regeling waarbij alle werknemers in het primair onderwijs uren krijgen om te besteden aan professionalisering en duurzame inzetbaarheid. Te denken valt aan tijd voor intervisie, mobiliteit, coaching en dergelijke. Dit is een belangrijke stap in het toekomstbestendig maken van de cao. Voor werknemers die 10 jaar voor hun pensioen staan is een bijzonder budget in tijd beschikbaar. Met een eigen bijdrage is dit ook besteedbaar aan verlof.

Beginnende leerkrachten krijgen met de nieuwe cao extra mogelijkheden om zich te ontwikkelen. In drie jaar kunnen zij hun niveau opbouwen van startend leerkracht tot basisbekwaam.

Om de werkdruk aan te pakken stapt het primair onderwijs over op een veertigurige werkweek en is het mogelijk nieuwe afspraken te maken over taken en taakverdeling. In plaats van het huidige basismodel, waarin een fulltimer maximaal 930 uur van de 1659 beschikbare uren per jaar lesgeeft, kunnen scholen overstappen op een overlegmodel over de werkverdeling, waarin de zwaarte van het werk (klassengrootte, zorgleerlingen, etc.) wordt meegewogen en geen sprake is van een maximum aan de lessentaak. Hiervoor is wel instemming van de PMR en een meerderheid van het personeel nodig.

Kwaliteitsimpuls

De nieuwe cao biedt een kwaliteitsimpuls voor het onderwijs, door de professionalisering van alle leerkrachten te faciliteren. Dit is mede mogelijk door de extra middelen die het kabinet in het vooruitzicht heeft gesteld om te investeren in professionalisering van de leraren, mits sociale partners in de cao het afschaffen van de bapo zouden regelen. Belangrijk is dat de cao betaalbaar is gebleven. De leden van de PO-Raad waren daar, tijdens de Algemene Ledenvergadering in juni, heel helder over: financiering van de nieuwe cao voor het primair onderwijs mag niet ten koste gaan van werkgelegenheid én niet van het primaire proces. Levie:“Uitgangspunt voor ons was: een toekomstbestendige cao voor een volwassen sector met professionele medewerkers. Dus minder regels, meer ruimte voor maatwerk en betaalbaar. Natuurlijk zijn niet al onze wensen ingewilligd, maar ik vind deze cao echt een verbetering ten opzichte van de huidige.”

De cao gaat gelden voor alle 170.000 werknemers in basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs. De komende tijd, voor en na de zomervakantie, worden op regionale bijeenkomsten de implicaties van de cao besproken met de leden van de PO-Raad. Van 1 tot 10 september kunnen zij hun stem uitbrengen in een ledenraadpleging.