Nieuwsuur: 'Scholen onterecht op vingers getikt om anti-pestprogramma's'

Scholen worden onterecht door de Kinderombudsman op de vingers getikt omdat zij voorlopig afgekeurde anti-pestprogramma’s zouden gebruiken. Dat meldt actualiteitenrubriek Nieuwsuur (NPO2) op vrijdag 27 februari 2015. De rubriek voegt er aan toe dat de PO-Raad en VO-raad met de Kinderombudsman gaan praten om duidelijkheid voor scholen en ouders te vergroten en daarmee de veiligheid van de leerlingen.

Rond de zomer komt er een wet waarin wordt vastgelegd dat scholen verantwoordelijk zijn voor de sociale veiligheid in hun school. Eerst was het plan dat scholen ook verplicht werden een goedgekeurde anti-pestprogramma’s te kiezen, maar dat is van de baan door verzet van onder andere de PO- en de VO-raad.

In maart 2013 presenteerden de Kinderombudsman en staatssecretaris Sander Dekker het Plan van aanpak tegen pesten. Onderdeel hiervan was een beoordeling van bestaande anti-pestprogramma's. Vorig jaar mei heeft de aangestelde Commissie Anti-pestprogramma's 61 programma’s beoordeeld en gekeken of deze kansrijk zijn als anti-pestprogramma. Negen methodes zijn voorlopig goedgekeurd. Daarnaast zijn vier anti-pestprogramma’s vooralsnog afgewezen, maar wel bestempeld als veelbelovend. Alle dertien programma's zijn nog niet voldoende empirisch onderbouwd. Oftewel: er zijn nog geen bewijzen dat deze dertien veelbelovende anti-pestprogramma’s effect in de klas hebben. Inge Anthonijsz van het Nederlands Jeugd Instituut (NJI), benadrukt in de uitzending dat de afgekeurde anti-pestprogramma’s het minst aan de criteria van de commissie voldoen, maar dat niet bekend is of deze minder goed werken of zelfs schadelijk zijn, zoals Dullaert zegt. Anthonijsz: "Woorden als schadelijk of gevaarlijk zijn duidelijk niet onze woorden. Dat hebben wij niet onderzocht."

Kinderombudsman Marc Dullaert zei eerder dat een groot aantal kinderen op dit moment in gevaar is, doordat scholen anti-pestprogramma's gebruiken die niet aan de criteria voldoen die door een commissie, aangesteld door het ministerie van Onderwijs, zijn gesteld. De uitspraken van de Kinderombudsman zorgden voor verwarring en irritatie op scholen. "De Kinderombudsman geeft de suggestie dat er bewezen programma’s zijn. Maar dat zijn ze beslist niet", zegt Ewoud Roede, psycholoog aan het Kohnstamm Instituut, in de reportage. Roede doet al tientallen jaren onderzoek naar sociaal-emotionele problemen in het onderwijs en heeft veel ervaring met onderzoek naar pestprogramma’s

Reactie VO-raad en PO-Raad op de website van Nieuwsuur:
Uiteraard moeten anti-pestprogramma’s effectief zijn. Het is echter verwarrend dat de Kinderombudsman erop blijft hameren dat alleen de dertien goedgekeurde programma’s deugen. We gaan daarom met de Kinderombudsman overleggen om de duidelijkheid voor scholen en ouders te vergroten en daarmee de veiligheid van de leerlingen. Er is niet één meetlat waarmee je exact kan bepalen of een programma effectief is of niet. Pesten is onderdeel van een groter thema: sociale veiligheid. Het doel is een veilig klimaat creëren en dat is per school maatwerk. Anti-pestprogramma’s zijn daar een onderdeel van. Scholen moeten kunnen aantonen dat zij werk maken van een sociaal veilige omgeving en zij moeten laten zien dat de door hen gekozen aanpak effect sorteert. Dat moet als je een methode van de lijst gebruikt, en ook als je het op een andere manier aanpakt."