Schoolpleinen moeten op de schop voor gezonde groene generatie

Het schoolplein in Nederland moet op de schop. Een attractieve, groene buitenruimte moet het begin vormen van een verandering van het onderwijssysteem, waarbij veel meer ruimte is voor buitenlessen. IVN Natuureducatie en Jantje Beton roepen morgen, tijdens de Nationale Buitenlesdag, politiek Den Haag dringend op om in het onlangs gelanceerde Nationaal Programma Onderwijs (NPO) het belang van buitenles en het daarbij behorende gezonde, groene schoolplein mee te nemen. De portefeuillehouders onderwijs in de Tweede Kamer ontvangen hierover een prangende brief, tevens ondertekend door Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling (vereniging GDO). Daarnaast togen leerlingen van de Haagse basisschool Het Open Venster samen met directeur Dave Ensberg van Jantje Beton en programmamanager Vincent van der Veen van IVN Natuureducatie naar het Tweede Kamergebouw om hun pleidooi kracht bij te zetten.

Tijdens de coronacrisis is duidelijk geworden hoe hard het onderwijs toe is aan een duurzame transitie. De organisatoren van de Nationale Buitenlesdag zijn blij dat het demissionaire kabinet onlangs 8,5 miljard euro heeft uitgetrokken om achterstanden in het onderwijs in 2,5 jaar tijd weg te werken. Maar er zijn ook kritische kanttekeningen bij het NPO te plaatsen, zoals ook de Algemene Rekenkamer al deed. IVN en Jantje Beton menen dat deze coronapandemie nu kans biedt om opnieuw en meer fundamenteel te kijken naar ons onderwijssysteem.

Nu slechts 1 procent buitenles
Op dinsdag 13 april is de zesde editie van de Nationale Buitenlesdag, dé dag waarop aandacht is voor het belang van les krijgen in de buitenlucht. Allerlei onderzoeken geven al jaren aan dat het geven van rekenen en taal in de buitenlucht een zeer positieve invloed heeft op kinderen. Het is gezond, kinderen bewegen meer, ze kunnen zich beter concentreren en de leerstof blijft beter hangen. Desondanks, zo blijkt uit recent onderzoek van DUO in opdracht van Jantje Beton en IVN, heeft ruim tachtig procent van de scholen geen enkel beleid wat betreft buitenles en wordt nu amper 1 procent van de lessen buiten gegeven.

Zonde, want leerkrachten zelf zeggen het liefst te zien dat 25 procent van alle lessen buiten plaatsvindt. Ze geven echter aan hiertoe onvoldoende toegerust te zijn. Zij willen meer kwalitatieve, goed voorbereide buitenlessen, de juiste materialen en een fijne omgeving om buitenles te kunnen geven. Als het aan IVN en Jantje Beton ligt, komt dit gezonde, groene schoolplein er dan ook. De organisaties roepen samen met vereniging GDO de politiek op om ervoor te zorgen dat in 2025 tenminste de helft van de basisscholen over een gezond, attractief schoolplein beschikt. Daarnaast moet dan zeker tien procent van de lessen buiten worden gegeven.

Stenen woestijn
Momenteel is zo’n tachtig procent van de Nederlandse schoolpleinen nog een stenen woestijn. Mede om die reden staat de Nationale Buitenlesdag dit jaar in het teken van de Grote Natuurles. Op vrijwel alle tweeduizend basisscholen in Nederland, die zich voor het evenement hebben aangemeld, gaan leerlingen botanisch stoepkrijten op het schoolplein. Zij leren zo meer over de biodiversiteit in de nabije omgeving van de school. Door stoepplantjes te omcirkelen en de juiste benaming erbij te krijten, geven zij dit veelal anonieme groen een naam waardoor het meer gaat leven.

Botanisch stoepkrijten voor de Tweede Kamer
De stoepplantjes, die tussen de tegels groeien, staan symbool voor de treurige hoeveelheid groen op de versteende schoolpleinen en woonwijken. Leerlingen van het Open Venster zullen daarom morgen om 10.30 uur op het Plein voor de Tweede Kamer de krijtjes ter hand nemen om de aanwezige politici op dit zeer versteende stukje Nederland te wijzen op de waarde van groen in de bebouwde omgeving en in het bijzonder hun speel- en leeromgeving.

De Grote Natuurles is ontwikkeld in samenwerking met Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling (vereniging GDO), het netwerk van lokale natuur -en milieuorganisaties en gemeenten dat samen met burgers en onderwijs werkt aan de duurzame ontwikkeling van hun eigen leefomgeving.