Zorgen MBO-docenten over financiële zelfstandigheid eigen studenten

Een ruime meerderheid (64%) van de burgerschapsdocenten op het MBO heeft studenten met financiële problemen in de klas. In de vier grote steden is dat zelfs 82%. Slechts 16% van alle mbo-docenten burgerschap acht studenten van 18 jaar voldoende in staat om de juiste financiële keuzes te maken.

Dat blijkt uit landelijk onderzoek onder MBO-docenten burgerschap dat is uitgevoerd op initiatief van de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Wijzer in geldzaken, een platform gericht op het bevorderen van de financiële fitheid van Nederlanders.

Onderschatten
Al langer zijn er zorgen over MBO-studenten en de gevolgen die financiële problemen op jonge leeftijd kunnen hebben voor het opbouwen van een zelfstandig bestaan. Budgetvoorlichter Nibud constateerde vijf jaar geleden al op basis van onderzoek dat 37% van de mbo-leerlingen van 18 jaar en ouder 1 of meer schulden heeft en dat bijna de helft hiervan dit niet als een probleem ervaart.

Dit beeld wordt nu onderstreept door de MBO-docenten. Zij zien dat sommige studenten onderschatten wat het betekent om in de schulden te zitten. “Een student zei: ‘Het ergste wat er kan gebeuren is dat ik in de schuldsanering terecht kom, maar daar ben ik dan na 2 à 3 jaar ook weer uit’,” aldus één van de geïnterviewde docenten. “Toen hebben we samen uitgezocht wat het betekent om in de schuldsanering te zitten.”

Financiële vaardigheden
Vrijwel alle docenten (97%) vinden het belangrijk om aandacht te besteden aan financiële vaardigheden tijdens de lessen Burgerschap. Toch kan bijna de helft van hen (48%) geen educatieve projecten noemen die tot doel hebben deze vaardigheden van studenten te verbeteren.

“Er moet meer aandacht komen voor het leren omgaan met geld op het MBO. Gelukkig delen we dit besef van urgentie met de docenten,” meent Olaf Simonse, hoofd van Wijzer in geldzaken. Tegelijkertijd wil hij benadrukken dat de docenten er niet alleen voor staan. “We willen ze graag helpen door ze de weg te wijzen naar bewezen effectieve lesmethoden en waar nodig bestaande lessen beter in te richten op de behoeften van de docenten. Onze jaarlijkse projectweek over omgaan met geld voor scholen, de Week van het geld, kent vanaf dit jaar bovendien een eigen programmering gericht op het MBO.”

Financiële educatie
De meeste docenten (82%) zouden graag gebruik maken van gastdocenten die goed de taal van jongeren spreken en aansluiten bij de leefwereld van jongeren. Ook willen docenten meer weten over thema’s zoals belastingaangifte, geldezels en verzekeringen. Gemeenten kunnen MBO-scholen helpen met de inzet van een budgetcoach, inkomensondersteuning en informatie over preventie en schuldhulpverlening. Docenten vinden dat gemeenten hun aanbod meer zichtbaar kunnen maken voor docenten en studenten.

Schuldpreventie
Gemeenten zijn in Nederland verantwoordelijk voor de schuldhulpverlening en dus gebaat bij het opsporen en voorkomen van schulden en geldzorgen op jonge leeftijd. Amsterdam en Rotterdam hebben ieder hun eigen aanpak om mbo-scholen hierin te ondersteunen.

Amsterdam zet budgetcoaches in op mbo-scholen die deel uitmaken van de zorgstructuur op scholen. “Het is ontzettend zorgelijk dat zoveel jongeren niet financieel zelfstandig zijn," zegt Marjolein Moorman, wethouder Armoede in Amsterdam. "Daarom ondersteunen we jongeren met geldzorgen bij het aanvragen van leermiddelen, betalingsregelingen of een schuldsanering. Dat doen we in samenwerking met de scholen om te voorkomen dat jongeren door stress van financiële zorgen minder goed presteren of misschien zelfs uitvallen. Daarnaast krijgen alle Amsterdammers die achttien worden een verjaardagskaart met informatie over hun nieuwe verplichtingen om grote schulden te voorkomen."

Ook Rotterdam maakt zich hard voor financiële voorlichting op MBO-scholen. Michiel Grauss, wethouder Armoedebestrijding in Rotterdam: “In deze periode van hun leven moeten jongeren beslissingen nemen die invloed hebben op hun financiële gezondheid, ook op latere leeftijd. Het is daarom belangrijk dat ze nu vaardigheden meekrijgen die bijdragen aan het maken van de juiste financiële beslissingen. We subsidiëren daarom organisaties die lesgeven over dit thema in mbo-klassen. Daarnaast zetten we op leslocaties hbo-studenten in waar mbo-studenten hun vragen laagdrempelig aan kunnen stellen. Zo hopen we jongeren tijdig te bereiken en het risico op schulden te verkleinen. Met de inzichten uit het onderzoek kunnen we hierop verder inzetten.”