Het herkennen en aanpakken van narcisme en gaslighting in het onderwijs

In het hedendaagse onderwijs worden docenten geconfronteerd met verschillende soorten gedrag bij leerlingen en ouders. Een van deze gedragingen is narcisme, een persoonlijkheidskenmerk dat zich manifesteert in een overdreven zelfliefde en een gebrek aan empathie voor anderen.

In dit artikel gaan we dieper in op het herkennen en aanpakken van narcisme en gaslighting in het onderwijs, geïnspireerd door de inzichten van narcisme-expert Vera Franssen.

Narcisme kan zich op verschillende manieren uiten, zoals het verlangen naar aandacht, het overschatten van eigen prestaties, en het gebrek aan begrip voor de gevoelens van anderen. In de klas kan dit gedrag zich vertalen naar het monopoliseren van de aandacht, het kleineren van klasgenoten en het niet accepteren van feedback.

Gaslighting is een manipulatieve tactiek die nauw samenhangt met narcisme en wordt gebruikt om anderen aan hun eigen realiteit te laten twijfelen. Gaslighting kan gebeuren door het constant in twijfel trekken van iemands geheugen, waarneming of gevoelens, zoals wanneer een leerling of ouder beweert dat gebeurtenissen niet hebben plaatsgevonden of bepaalde gevoelens niet gerechtvaardigd zijn. Lees in dit uitgebreide artikel meer over gaslighting.

Op basis van de inzichten van narcisme-expert Vera Franssen, zijn hier enkele strategieën die docenten kunnen gebruiken om met narcisme en gaslighting om te gaan:

1. Grenzen stellen: Docenten kunnen duidelijke grenzen stellen met betrekking tot gedrag en verwachtingen in de klas. Dit helpt om een veilige omgeving te creëren waarin alle leerlingen zich gerespecteerd voelen.

2. Empathie tonen: Door empathie te tonen voor de gevoelens en ervaringen van de narcistische leerling, kunnen docenten een vertrouwensband opbouwen. Dit kan helpen om het gedrag van de leerling te veranderen en hen open te stellen voor feedback.

3. Communicatie met ouders: Het betrekken van de ouders bij het aanpakken van narcistisch gedrag en gaslighting is essentieel. Samenwerking met ouders kan helpen om het gedrag van de leerling beter te begrijpen en een gezamenlijke aanpak te ontwikkelen.

4. Zelfzorg voor docenten: Het is belangrijk dat docenten aandacht besteden aan hun eigen welzijn en grenzen. Omgaan met narcisme en gaslighting kan uitdagend en emotioneel belastend zijn, dus het is cruciaal om hun mentale gezondheid te bewaken en ondersteuning te zoeken indien nodig. Narcisme coaching kan hierbij helpen.

Het herkennen en aanpakken van narcisme en gaslighting in het onderwijs is van groot belang voor het creëren van een veilige omgeving voor zowel de docenten als leerlingen.