Het vak Nederlands verbeteren op het voortgezet onderwijs

De meningen zijn er natuurlijk over verdeeld, maar je kunt zeker beargumenteren dat het voortgezet onderwijs voor de gemiddelde persoon de belangrijkste ‘onderwijsperiode’ is. En daarnaast ook direct de meest uitdagende. In de fase dat je als jongere in het voortgezet onderwijs zit, maak je immers veel ontwikkelingen door en toch is een goede afronding belangrijk om je ambities en dromen te verwezenlijken. Sommige vakken doen het erg goed in het voortgezet onderwijs, maar Nederlands is daar helaas niet altijd een van. Je leest online dan ook veel berichten over het ontzielde vak en het gebrek aan goede taalontwikkeling bij veel jongeren. Maar hoe zou het vak Nederlands dan verbeterd kunnen worden?

Op een leuke manier de taalontwikkeling verbeteren

Het leren van grammatica en spelling is natuurlijk relevant, maar gelijktijdig is het ook redelijk saai. Zeker de spelling leren, aangezien het allemaal conventies zijn die om de zoveel tijd ook weer veranderen. Maar toch is het belangrijk om de grammatica en spelling op orde te hebben, want daarmee wordt het formuleren van zinnen vergemakkelijkt. Het is echt geen taboe om te zeggen dat het redelijk saai is en gelukkig zijn er ook leuke manieren om spelling en grammatica te leren. Door er bijvoorbeeld spelletjes van te maken. Echt actief te trainen, leuke zinnen bedenken en ga zo maar voort. En als bepaalde kinderen echt moeite hebben met de taal, dan is huiswerkbegeleiding uiteraard ook een optie. Met hoogwaardige bijles leer je immers een stuk sneller.

Teksten die aansluiten bij de doelgroep

Wist je dat veel jongeren in Nederland tegenwoordig al op zeer jonge leeftijd goed Engels kunnen? Zeker in vergelijking met vroeger, want de oudere generaties hebben daar vaak meer moeite mee. Dit heeft niet alleen met het onderwijssysteem te maken, maar ook vanwege het feit dat veel games in het Engels zijn. En wanneer iets je zeer interesseert, leer je sneller want intrinsieke motivatie is de beste motivatie. En dit geldt dus ook voor de Nederlandse taal. Als je de leesvaardigheid van jongeren wilt verbeteren, doe je er goed aan om ze van teksten te voorzien die echt passen bij de doelgroep. Let wel: dit hoeven geen ‘eenvoudige’ teksten te zijn, maar gewoon onderwerpen die ze aanspreken. Denk aan complexe recensies van bekende games of geheel iets anders. Wanneer de interesse groot is, wordt het gemakkelijker om jongeren iets te leren, en met het vak Nederlands kun je wat dat betreft alle kanten op.

Meer ruimte voor creatief schrijven

Creatief leren schrijven is zeer belangrijk voor de ontwikkeling van jongeren. Dus niet alleen maar iets voor de ‘lol’, wat soms nog weleens wordt gedacht. Uiteraard kun je veel plezier halen uit creatief schrijven, maar op verschillende manieren draagt het ook bij aan een positief leerproces. Enerzijds zorg je er met creatieve schrijfopdrachten namelijk voor dat de fantasiespier van de jongeren worden getraind. Daarnaast stimuleer je ze ook om op een positieve en originele manier met taal om te gaan. En misschien nog wel een van de belangrijkste zaken: je kunt op jonge leeftijd al zien dat iemand wellicht talent heeft. En dat kan hem of haar een boost geven om het schrijven in de toekomst ook serieuzer aan te pakken. Dat hoeft niet per se als romanschrijver, maar kan bijvoorbeeld ook als journalist, redacteur of geheel iets anders. Daarom is het verstandig om hier echt ruimte voor in te plannen in het onderwijs of tijdens persoonlijke bijles.

Meer aandacht voor literatuur

Welnu, we leven helaas in een tijd waarin er sprake is van zogenaamde ‘ontlezing’. Simpel gezegd: er worden minder boeken en tijdschriften gelezen door de maatschappij in vergelijking met vroeger. En met name bij jongeren is dit duidelijk merkbaar aan het algehele taalniveau. Minder lezen is immers slecht voor het taalbegrip, concentratievermogen en veel andere zaken. Lezen stimuleren klinkt eenvoudig, maar is lastiger dan het lijkt. Je kunt jongeren namelijk niet dwingen bepaalde boeken leuk te vinden. En helaas werken veel scholen nog met een canon.

Uiteraard is het niet slecht om dit als fundament te nemen, maar tegelijkertijd zijn veel boeken daarin achterhaald en sluiten ze ook niet aan bij de leefwereld van pubers. Daarom is het goed om binnen scholen de jongeren meer de ruimte te geven om zelf boeken uit te kiezen. Waarin ze zich meer herkennen. Denk aan schelmenromans of meer humoristische boeken van schrijvers zoals Herman Brusselmans, Dimitri Verhulst en Gerard Reve. Het is dus goed om ook eens aandacht te geven aan de schrijfstijl en sfeer van de literatuur. Wanneer deze beter aansluit bij wat jongeren leuk en interessant vinden, zullen ze eerder gegrepen worden door een boek. Op die manier kun je de liefde voor lezen nieuw leven inblazen!