Meerjarig onderzoek naar de kracht van Learning Communities

In het hoger onderwijs zijn veel samenwerkingsverbanden waar onderwijsinstellingen, maatschappelijke partijen en bedrijven met elkaar werken aan opleiden en bijscholen. Maar hoe zitten deze leerprocessen precies in elkaar? Het boegbeeld van de Topsector Logistiek Aad Veenman wil daar meer duidelijkheid over krijgen en pleit daarom voor een meerjarig onderzoek naar de kracht van learning communities.

Learning communities verbinden leren, werken, innoveren en onderzoeken. Daarmee verbinden ze ook de drie functies van ‘een leven lang leren’: leren voor een diploma, leren in het werk en leren om te innoveren. Learning communities zijn hybride. Er is sprake van zowel formeel als informeel leren, een goede samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en overheden, flexibelere scholingssystemen, het benutten van ICT-mogelijkheden, enzovoort. Maatwerk staat centraal (om goed aan te sluiten bij diverse doelgroepen), evenals regionaal samenwerken. Landelijke coördinatie over learning communities heen is gewenst. Zo profiteren betrokkenen maximaal van elkaars kennis.

Nog niet zo makkelijk
Recent startten de topsectoren in nauwe samenwerking met NWO al verschillende onderzoeksprogramma’s, inventarisaties en praktijkexperimenten om uit te zoeken hoe leren in learning communities verbeterdd kan worden. Uit deze verkenningen blijkt dat dit nog niet zo eenvoudig is. De adviescommissie ‘Learning Communities’ -onder leiding van Doekle Terpstra - adviseert een meerjarig programma te ontwikkelen waarin vraagstukken uit de praktijk leidend zijn en bedrijven en maatschappelijke organisaties doorlopend betrokken en geënthousiasmeerd worden. De topsectoren willen dit advies overnemen en willen learning communities onderzoeken en stimuleren.

Meer duidelijkheid en toepassing kennis versnellen
Het nieuwe onderzoeksprogramma dat de topsectoren wensen moet daarom meer duidelijkheid geven over wat learning communities succesvol maakt en hoe deze in de praktijk gestimuleerd kan worden. Dat is belangrijk, omdat binnen deze communities wordt gewerkt aan de praktijk en kennis toepasbaar gemaakt kan worden. Zo kunnen de learning communities impact maken, stellen de topsectoren. Het onderzoek past ook binnen het missiegedreven innovatiebeleid van de topsectoren, dat erop gericht is een bijdrage te leveren aan maatschappelijke uitdagingen.

Learning communities in de praktijk
Learning communities zijn niet nieuw. Zo is de Duurzaamheidsfabriek in Dordrecht een publiek-private leer-, werk- en innoveeromgeving. In leer-, onderzoeks- en werkomgeving Entrance in Groningen wordt gewerkt aan oplossingen voor de energietransitie. Bij Evolva in Limburg werken, leren en creëren zorgorganisaties, opleidingsinstituten en techniek-ondernemers samen. En in Rotterdam wordt in een living-lab-omgeving een Warehouse van de Toekomst ingericht waar bedrijven, studenten, docenten en onderzoekers nieuwe technologieën gaan testen en toepassen. Ook vanuit de topsectoren zijn in de afgelopen jaren al diverse initiatieven gestart die kenmerken in zich dragen van learning communities, zoals de Centres of Expertise, Centra voor Innovatief Vakmanschap, fieldlabs en living labs.

Human Capital Agenda 2020-2023
Het voorgestelde onderzoeksprogramma maakt onderdeel uit van de gezamenlijke inspanningen van de topsectoren in het kader van de Roadmap Human Capital 2020-2023, waarbinnen het concept learning communities centraal staat. Deze agenda richt zich op impact maken, kennisontwikkeling en -uitwisseling, en is erop gericht het human capital (kennis en vakmanschap van werknemers) te versterken door onderzoek en innovatie te stimuleren.

Meer weten?
• Adviesrapport
• Wij zijn Katapult
• Actiescan learning communities
• Artikel Leren in leergemeenschappen moet kwalitatief onderzocht worden