Kleding voor leraren: waar let je op?

Werkkleding voor docenten: dat klinkt misschien als een simpel onderwerp, maar niets is minder waar. Wat voor de één gezien wordt als gepaste kledij, is voor de ander net een tikkeltje te bloot of onverzorgd. Vooral wanneer je te maken hebt met (brutale, puberende) leerlingen, is het belangrijk om stil te staan bij de kleding die je ’s ochtends uit de kast trekt. Er bestaat hier namelijk wel eens discussie over. Dit is de reden dat sommige scholen met een kledingvoorschrift werken: zowel voor leerlingen als voor docenten. Maar de meeste scholen gaan er juist vanuit dat docenten zelf in kunnen schatten welke kleding gepast is, en welke niet. Speel jij liever op veilig, of doe je vooral aan waar je je lekker in voelt?

Voorbeeldfunctie als docent
Als je docent bent, dan heb je natuurlijk een voorbeeldfunctie. Toch is ook dit begrip op veel verschillende manieren te interpreteren. De ene docent is de andere niet, waar docent Marie misschien een laag decolleté als een vorm van feminisme ziet: als vrouw mag je zelf kiezen te dragen wat je wil, is docent Lisa het daar absoluut niet mee eens: een decolleté is niet representatief en kan de puberbreinen van de mannelijke studenten nog wel eens op tilt laten slaan. Een moeilijke kwestie, want wie geef je gelijk en welke argumenten gebruik je hiervoor?

Verzorging is belangrijk
Veel scholen hebben dus geen kledingvoorschrift voor docenten. Wanneer een docent net een tikkeltje te sexy of juist onverzorgd op school verschijnt, wordt hier meestal wel een punt van gemaakt. En dat is ook niet zo gek: het hoofddoel van de docent is om les te geven en kennis over te brengen. Als iets dat doel in de weg zit, is het logisch dat er een gesprek aan wordt gegaan met de docent in kwestie. Dit is vooral waar je als leraar over na moet denken wanneer je je outfit kiest. Koop je je garderobe bij de CoolCat of juist bij nette merken zoals Studio Anneloes en Gabor?

Als docent op een school wordt verwacht dat je verzorgt voor de klas staat. Het is niet de bedoeling dat je kleding vies is, er gaten inzitten of dat er een vieze geur van je afkomt. Op school worden leerlingen tenslotte klaargestoomd om uiteindelijk volledig zelfstandig onderdeel uit te maken van de samenleving. Als docent de taak om hen te leren hoe ze dit doen, niet alleen inhoudelijk middels de lesstof, maar ook door representatief voor de klas te staan.

Iedereen heeft een eigen stijl
Wat een groot voordeel is aan docenten zelf te laten kiezen wat ze dragen, is dat leerlingen ook zien dat zij vrij zijn hun eigen kledingkeuzes te maken. Kledingstijl is tenslotte een vorm van autonomie. Dit is een belangrijk inzicht om leerlingen mee te geven tijdens hun ontwikkeling naar volwassenheid.

Als docent kun je kledingstijl en -keuze ook eens onderwerp maken van de lesstof. Het is goed om leerlingen hierbij te betrekken en over na te laten denken. Als je zelf wel eens onzeker bent geweest over of de kleding die je draagt wel gepast is voor de klas, is het helemaal niet erg om dit met hen te delen. Bespreek wat leerlingen hiervan vinden, en hoe zij ’s ochtends de keuze maken voor hun schooloutfit.

Pesten en buitensluiten
Op scholen komt buitensluiting en pesten nog regelmatig voor: kinderen en pubers zijn geneigd om peers in hokjes te plaatsen op basis van hun uiterlijk. Zo heb je op één school vaak verschillende subculturen en er vinden regelmatig pesterijen plaats tussen de groepen. Door kledingkeuze als een positieve manier neer te zetten, een manier om jezelf te kunnen zijn en jezelf te uiten, help je leerlingen aan inzichten die ervoor kunnen zorgen dat ze anderen beter begrijpen en accepteren. Als iedereen er hetzelfde uit zou zien, werd de wereld maar een saaie bedoening, toch?

Leerlingen zijn daarnaast ontzettend eerlijk: elke verandering die jij als docent aan je uiterlijk maakt, zal hoogstwaarschijnlijk meteen opgemerkt worden. Een korter kapsel of nieuw kleurtje, een nieuwe jurk of een ander paar schoenen: de ongezouten en ongevraagde meningen van je leerlingen zullen je om de oren vliegen. Maar ook dit is juist een goed moment om bij kledingkeuze van de docent stil te staan.

Volg deze algemene richtlijnen
Natuurlijk is het belangrijk dat docenten kunnen dragen wat ze willen, maar zoals al eerder geschreven: zodra de kledingkeuze het doceren in de weg gaat zitten is dat een probleem. Vraag jij je als docent af wat voor kleding wel of niet geschikt is om voor de klas te dragen? Het is vooral belangrijk dat leerlingen of collega’s niet worden afgeleid door hoe je eruitziet.

Zorg er dus voor dat je niet in je zwembroek voor de klas staat omdat het buiten 35 graden is en je na de les met vrienden naar het strand gaat. Ook een broek die zo laag hangt dat je boxershort hier bovenuit steekt is niet gepast. Voor vrouwen geldt natuurlijk ook dat het niet de bedoeling is dat het ondergoed zichtbaar is: draag dus geen doorschijnende blousejes, laag-uitgesneden shirts, minirokjes of hotpants. Je moet kunnen bukken of in hurkpositie gaan zitten zonder dat de leerlingen zicht hebben op lichaamsdelen die normaliter alleen voor het oog van je partner bedoeld zijn.

Piercings en tatoeages
Zichtbare piercings en tatoeages werden lange tijd als niet-representatief gezien. Die tijden beginnen echter langzaam te veranderen en er is dus eigenlijk geen eenduidig antwoord te geven over of dit wel of niet kan wanneer je voor de klas staat. Piercings en tatoeages worden steeds gebruikelijker, en er is vandaag de dag nog steeds sprake van een lerarentekort. Als iemand een fantastisch docent is, moet deze dan geweigerd worden omdat hij of zij een tatoeage of piercing in het zicht draagt? Wat is jouw mening hierover?